ZRM staat voor Zelfredzaamheid-Matrix. Met de ZRM kan iemand gemeten hoe zelfredzaam hij of zij is. Met zelfredzaamheid bedoelen wij: "Het zelf realiseren van een acceptabel niveau van functioneren op de belangrijke domeinen van het dagelijks leven. Indien nodig door de juiste hulp te organiseren op het moment dat een daling van het functioneringsniveau dreigt of plaatsvindt, die niet zelf voorkomen of verholpen kan worden." (Lauriks et al., 2013). Alle gegevens over het functioneren van een persoon wordt op de ZRM uitgedrukt in een oordeel over de mate van zelfredzaamheid van die persoon op dat moment. De mate van zelfredzaamheid is het resultaat van allerlei factoren en processen die daaraan ten grondslag liggen. Met de ZRM wordt alleen naar het resultaat gekeken en worden de oorzaken van de mate van zelfredzaamheid buiten beschouwing gelaten.
De ZRM heeft dertien domeinen:
Per domein is de zelfredzaamheid ingedeeld in vijf niveaus van zelfredzaamheid. De niveaus zijn aangegeven met een getal tussen 1 en 5:
Voor meer informatie kunt u terecht op de website http://www.zelfredzaamheidmatrix.nl/.
Mijn ZRM (Mijn Zelfredzaamheid-Matrix) is een meetinstrument, waarmee volwassen cliënten in het sociaal domein zelf hun mate van zelfredzaamheid kunnen meten. Deze zelfredzaamheid wordt gemeten op elf belangrijke gebieden in het dagelijks leven, zoals financiën, huisvesting of lichamelijke gezondheid. Mijn ZRM is gebaseerd op de bestaande Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) uit 2013 die hulpverleners invullen.
Mijn ZRM is een internetapplicatie en bestaat uit stellingen. De stellingen gaan over hoe een cliënt op dit moment functioneert op een bepaald gebied. De cliënt geeft aan in welke stellingen hij/zij zich het meeste herkent. De combinatie van aangeklikte stellingen leidt tot een score van 1 tot 5 op de elf gebieden. Daarbij staat 1 voor 'Zeer zorgelijke situatie' en 5 voor 'Zeer zelfredzaam'. Daarna zijn per gebied vrije tekstvelden beschikbaar. Daar kan de cliënt beschrijven hoe hij/zij zelf vindt dat het gaat op dat gebied.
Vanuit de praktijk was de vraag naar een zelfrapportage-versie van de ZRM groot. De ZRM is een beoordelingsinstrument voor hulpverleners, dat onder andere gebruikt wordt om een hulpverleningsproces op te baseren. Cliënten hebben het recht om zo veel mogelijk mee te beslissen over vervolgstappen in de hulpverlening. Het invullen van de nieuwe 'Mijn ZRM' laat de cliënten nadenken over hun eigen situatie. Bovendien bereiden cliënten zich zo voor op een gesprek met een hulpverlener, aangezien zij een zelfde taal spreken als de hulpverlener die de ZRM invult en aangezien zij hun beleving mogen weergeven. Het gebruik van Mijn ZRM vergroot dus de autonomie van de cliënt in het hulpverleningsproces.
Maar ook voor hulpverleners biedt het voordelen als de cliënt zelf Mijn ZRM invult. Het laten invullen van Mijn ZRM door cliënten sluit aan bij een patiëntgerichte hulpverlening. Verschillen in uitkomsten tussen wat de hulpverlener op de ZRM invult, en wat de cliënt zelf invult in Mijn ZRM, kunnen een mooi startpunt zijn voor een hulpverleningsgesprek; zo kunnen vervolgstappen gebaseerd worden op 'shared decision making'. Bovendien kan het laten invullen van Mijn ZRM efficiënt zijn, omdat alle domeinen uit de ZRM aan de orde komen in Mijn ZRM. De hulpverlener kan daardoor meer nadruk leggen op de domeinen die voor zijn vakgebied van belang zijn.
Toch is Mijn ZRM geen vervanging van de huidige ZRM die hulpverleners invullen. Er is nog onvoldoende onderzocht voor welke doelgroepen Mijn ZRM wel en niet geschikt is en in hoeverre het daadwerkelijk zelfredzaamheid meet. Daarvoor loopt op dit moment een onderzoek. De eerste resultaten worden verwacht aan het eind van 2016. Op www.zrm.nl zullen deze resultaten kenbaar gemaakt worden. De resultaten van dit onderzoek verwerken wij in een volgende versie van Mijn ZRM.
